دوزله یکی از سازهای موسیقی کردی است که این ساز در استان ایلام نیز رواج زیادی دارد چراکه مردم به آن علاقمند هستند و از قدیم و تاکنون به خصوص بزرگان از آن در شادی استفاده زیادی کرده اند. دوزله محلی در منطقه ایلام معمولاً توسط مردم با نی ساخته می شود و یکی از صنایع دستی استان نیز محسوب می شود اما به دلیل کوچکی و ظرافت و صدماتی که ممکن است در حین حمل و نقل به آن وارد آید آن را از لوله های آلومینیمی می سازند. این ساز از دو لوله مسی (یا نی) که به موازات هم بسته و محکم شده‌اند ، تشکیل شده است و هر یک از لوله ها دارای قمیش یک زبانه و مستقل از دیگری است و در طول هر لوله شش سوراخ تعبیه شده به طوری که سوراخها همواره در کنار هم قرار می گیرند.
نواختن دوزله به وسیله سه انگشت وسطی هر دو دست که روی سوراخ‌های ساز قرار می‌گیرند ، انجام می‌شود و شست‌ها ساز را از پشت می‌گیرندو نوازنده زبانه را در داخل دهان قرار داده و در آن می‌دمد. دوزله و جفتان بر خلاف سازهای ایرانی كه تك صدا هستند دو صدایی است و قابلیت همراهی باسازهای چند صدایی را دارد.
رائد ناصری فر معاون صنایع دستی استان ایلام در گفتگویی گفت: دوزله های ساخته شده در استان ایلام از کیفیت بالایی برخوردار هستند و حتی نشان مرغوبیت از صنایع دستی کشور گرفته است. دوزله بومی استان ایلام از کیفیت بالایی برخوردار است و به همین منظور مورد توجه دیگر نقاط کشور نیز قرار دارد.
متاسفانه در چند سال اخیر به دلیل رشد سازهای موسیقی و ابزارهای مختلف ساز دوزله رو فراموشی است و دیگر صدای دزوله در ایلام کمتر شنیده می شود و جایگاه خود را در موسیقی کردی از دست داده است.
علی مرادی دوزله نواز ایلامی میگوید: دوزله مثل قدیم در موسیقی کردی نیست و ابزارهای جدید باعث شده این ساز و موسیقی ایلامی به مرور زمان فراموش شود. وی تصریح کرد: مسئولان و متولیان فرهنگی استان ایلام باید توجه به موسیقی استان داشته باشند چراکه در حال حاضر وضعیت موسیقی استان اصلا مناسب نیست. مرادی بیان داشت: موسیقی کردی در استان ایلام با دوزله حس خاصی دارد ولی هم اکنون این ساز روز به روز در موسیقی کم و کمتر می شود. وی بیان داشت: بسیاری از موسیقی دانان استان موسیقی را به دلیل مشکلات زیاد کنار گذاشته اند و دیگر خبری از جنب و جوش در حوزه موسیقی وجود ندارد.
فرید الوندی مسئول موسیقی حوزه هنری استان ایلام دراین زمینه اظهار داشت: موسیقی در استان ایلام جایگاه خود را از دست داده است، متاسفانه دوزله ثبت شده است اما نغمه ها و آواهای این ساز را فراموش کرده ایم و احیای آن این کار نیازمند پژوهش و مطالعه است. الوندی اظهار داشت: موسیقی استان ایلام باید به جایگاه بسیار بالایی برسد و باید به آن توجه جدی شود چراکه از غنای بسیار بالایی برخوردار است. وی بیان داشت: در فرهنگ مردم استان ایلام موسیقی های بسیار زیادی وجود دارد که نیازمند مطالعه و بررسی هستند و موسیقی محلی استان نیاز به کارهای کارشناسی شده برای ترویج دارد.
در موسيقي ايلام از سازهاي دوزله، جفتان، سرنا، شيپور، ضرب، دهل، شمشال، ني و كمانچه استفاده مي شود و اين سازها در مراسماتی مانند: عروسي، جنگ و عزا كاربرد دارند. ترانه ها و موسیقی های محلی هر منطقه نمادی از فرهنگ و آداب و رسوم گذشته را نشان می دهد که نوعی از نحوه زندگی گذشته را به مردم امروزی نشان می دهد ایلامی‌ها در سرودن ترانه‌های محلی مهارت خاصی دارند. در زمینه موسیقی بومی ایلام هیچ کاری انجام نشده است.
برای دانلود روی تصویر زیر کلیک کنید
مشک/مه شکه 
بافت سیاه چادر+تصاویر 
جاذبه های شهرستان سیروان
آهنگ کرمانشانکم از کاک ناصر رزازی+ترجمه متن به فارسی
مصاحبه با سیروس امامی+دانلود آهنگ
ضرب المثل کوردی