ایلام عروس زاگرس+تصاویر

سراب ایوان

ایلام در منطقه ای کوهستانی در حاشیه جنوب غربی رشته کوه زاگرس قرار گرفته است . رشته کوههای مرتفع و موازی کبیر کوه بطول ۱۶۰ کیلومتر از شمال غربی تا جنوب شرقی استان را در بر گرفته است و قسمتی از مناطق غربی و شمال غربی ایلام را از قسمت های دیگر مجزا می نماید.

اعتبار دیرینه این خاک و بوم در کنار جنگل های انبوه «بلوط و بنه» و از حرکت و خروش رودهای سیمره و کنجانچم به آن زیبایی محسور کننده ای بخشیده و پرتوهای روح افزای آفتاب از فراز کوه های قد کشیده کبیرکوه ، مانشت و دینارکوه ایلام را به “سرزمین ناشناخته ها “تبدیل کرده است.

صالح آباد

دیاری که عملیات های مهمی چون محرم،والفجر۳،عاشورا وکربلای ۱ در دل آن رخ داده است و در هر نقطه از این کهن خاک یادگار هشت سال دفاع مقدس وجود دارد به مانند مناطق عملیاتی “شرهانی” در دهلران و”قلاویزان” در مهران که در فهرست آثارملی کشوربه ثبت رسیده ، “سنگر صدام” ،”نقطه ایثار”،”بانروشان”و”تپه شنی” در شهرستان مهران و نیز بیش از ۳هزار شهیدی که در راستای مقاومت و پایمردی مردمانش به انقلاب هدیه نموده است.

آری ایلام با داشتن ۱۰ شهرستان شامل ایلام،بدره،سیروان،ملکشاهی،ایوان،چرداول،مهران،دهلران،آبدانان ودره شهر با داشتن ۷۵۰ اثر ثبت شده تاریخی وفرهنگی در فهرست آثار ملی کشور قاب دیدگان هر مسافری را مینوازد و دهان هر گردشگری را به شگفتی وحیرت وامی دارد.

 مهمترین صنایع دستی استان ایلام شامل :

۱-قالی بافی: مواد اولیه بکار رفته در این گونه زیر انداز عمدتاً از ابریشم بوده که در بیشتر موارد به صورت تمام ابریشم و در پاره ای از مواقع از کرک و ابریشم با پشم در بافت فرش استفاده می شود. امروزه بخش عمده ای از زیر اندازهای سنتی که در استان استفاده می شود را فرش های گل ابریشم و قالیچه تشکیل می دهند.

۲-گلیم نقش برجسته: این بافته از نظر اصالت و تولید مهمترین و شاخص ترین صنعت دستی استان ایلام است که  زمینه آن گلیم ساده و نقوش آن گره کامل قالی است که طبیعتاً بعد از بافت نقوش آن برجسته تر از زمینه است و اصالت آن مختص به استان ایلام است.

۳- نمد مالی: به دلیل بافت عشایری این استان و تامین مواد اولیه(پشم)مورد نیاز در داخل منطقه، نمد مالی از رونق خوبی برخوردار است. البته به دلیل تاثیرات جوی, این حرفه فصلی بوده و از اول تابستان تا ابتدای ماه سوم پائیز به مدت پنج ماه در سال انجام می گیرد و فرایند تولید شامل در هم تنیدن  الیاف طی مراحل حلاجی کردن پشم، لوله کردن و کوبیدن آن است که در نهایت منجر به تولید نمد زیر انداز، کلاه نمدی و پالتوی(کپنک)خواهد شد.

۴-احرامی بافی: یکی از دستبافته هایی است که ماسوره اساس کار آن است و ماکو با الیاف نخی در این نوع بافته به کار می رود و از خامه پشمی رنگرزی شده به عنوان مواد اولیه آن استفاده می شود.بافت این هنر-صنعت در ایلام، ایوان و مهران انجام می شود و با توجه به تعیین شهر مرزی مهران به عنوان مسیری برای اعزام و تردد زائران کربلای معلی, بافت این گونه دست بافته ها برای سجاده اهمیت بیشتری یافته است.

۵- گیوه بافی: کوهستانی بودن منطقه و نیاز به پای افزار راحت و سبک، انگیزه بافت گیوه را فراهم آورده است. این هنر-صنعت که هم اکنون نیز رواج دارد طی سه مرحله زیر ساخته و پرداخته می شود:

۱_ آماده کردن رویه گیوه (آجیده) که این کار توسط تخت کش انجام می شود.

۲_ بافت رویه گیوه (گیوه بافی) که معمولاً برای بافت ازنخ پنبه ای  و ابریشمی استفاده می شود.

۳_ دوختن رویه گیوه به تخت گیوه که این کار توسط فرد گیوه دوز انجام می شود.

۶- بافت سیاه چادر:  که در اصطلاح محلی( دوار) به آن گفته می شود معمولاً توسط زنان عشایر در استان و با استفاده از موی بز بافته می شود. از جمله ویژگی های سیاه چادر می توان به خواص فیزیولوژی موی بز اشاره کرد که بر خلاف بقیه مواد در گرما منقبظ و در سرما منبسط می شود و این به کاربرد ممتاز آن در سیاه چادر کمک کرده تا در تابستان منافذ سیاه چادر باز شده و هوای داخل سیاه چادر خنک شود و در زمستان منافذ آن بسته تا از ورود سرما و باران جلوگیری شود.بافت این گونه پوشش حفاظتی در مناطق عشایر نشین کوچ روی استان ایلام  انجام می شود.

۷-چیغ(چیت) بافی: چیغ از جمله متعلقات سیاه چادر است که همانند حصاری اطراف آن را در بر می گیرد. چیغ با استفاده از الیاف گیاهی(نی) و همچنین موی بز و در پاره ای از مواقع با استفاده از نخ پشمی رنگی بافته می شود ضمناً نقوش در چیغ به سبب ماهیت بافت آن به صورت هندسی است و ناگفته نماند که امروزه تکنیک بافت چیغ به عنوان پارتیشن در خانه های آپارتمانی کاربرد دارد.

۸-جاجیم بافی: جاجیم بافته ای از پشم تابیده رنگی است که اغلب بافت خشنی دارد. در منطقه ایلام عموماً از الیاف پشمی در بافت جاجیم استفاده شده که به عنوان رختخواب پیچ کاربرد دارد. در اکثر خانواده های استان ایلام از این نوع دستبافته ها برای پیچیدن یک دست رختخواب اضافی برای میهمانان استفاده می شود. لازم به ذکر است که در گذشته های نه چندان دور از رختخواب هایی که با جاجیم پیچیده و مرتب شده اند در کنار دیوار به عنوان تکیه گاهی مناسب برای میهمانان  استفاده می شد.علاوه بر این به دلیل تنوع رنگی، جاجیم های  میهمان خانه زیبایی خاصی پیدا می کرده است.

۹-سفال گری: سفالگری هنری با پیشنه تاریخی است که هنرمندان با استفاده از مواد اولیه فراوان و ارزان قیمت گل رس, با روشهای دستی و چرخ سفالگری اقدام به تهیه و تولید انواع فرمهای سفالی می کردند  این هنر ارزشمند از سال ۱۳۸۰ با حمایت و نظارت مدیریت صنایع دستی در منطقه ایلام رواج یافته است.

۱۰- عبا بافی: عبا از جمله دستبافته های سنتی ایران است که از دیر باز در مناطقی چون بوشهر, کوهپایه اصفهان و نائین تولید می شده است. در استان ایلام نیز در شهرستان مهران عبا بافی در اندک کارگاههایی رواج دارد. پشم گوسفند و یا شتر مواد اصلی تهیه عبا است ولی امروزه برای چله کشی عبا ازنخ های پنبه ای کارخانه ای استفاده می شود. دستگاه عبا از جنس چوب می باشد که بدلیل بافت ساده و عدم ایجاد نقش تنها دو عدد ورد دارد که آنها تنها برای ایجاد دهنه کار و عبور ماکو از تارهای زیر و رو مورد استفاده قرار می گیرد.

این بود خلاصه ای از اطلاعات این شهر مهمان نواز و خوش آب و هوای ایلام عروس زاگرس . به امید دیدارتان در این استان با صفا، یا علی.

والسلام.