باوگ = پدر
داڵگ = مادر
خوه یشگ = خواهر
برا = برادر
مه موو = عمو
خاڵوو = دایی
میمگ = عمه یا خاله
باپیر = پدر بزرگ
نه نگ = مادر بزرگ
میمزا = فرزند عمه یا خاله
خاڵووزا= فرزند دایی
ئامووزا = فرزند عمو
کاکه = کسی که در نزد شما عزیز باشد مثل برادر . عمو و ...
ده زوُ ران = نامزد
ژن = زن
شوُ = شوهر
وه وُ = عروس
خه سوُره = خانواده همسر
زاوا = داماد
بێوه ژن = زن بیوه
ئازه و = دختر مجرد
دوُیه ت = دختر
کوڕ = پسر
مناڵ = بچه
کوورپه = نوزاد
جایه ڵ = جوان
پیای = مرد
که یوانوو = پیرزن
که ڵین = بزرگ
هاوسا = همسایه
میمزا وه زا = نوه عمه یا خاله
ئامووزا وه زا = نوه عمو
خاڵووزا وه زا = نوه دایی
ئێل = به مجموع چند طایفه ایل گفته می شود
تایفه = به مجموع چند خانواده طایفه گفته میشود
خڵ = در واقع به همان طایفه گفته می شود

 

گروهی بر آنند که لری جزیی از کردی است . اما پژوهشگران غربی و حتی لر این نظر را رد می کند .امان الهی بهاروند می گوید«بنا به گفتة یکی از مؤلفین یونانی به نام ارارتوستن تا قرن سوم پیش از میلاد بین زبان های رایج در سرزمین پارس (زبان های جنوب غربی)و ماد (شمال غربی)تفاوت فاحشی وجود نداشته است .بنا بر این به سادگی می توان دریافت که زبان های گوناگونی از قبیل لری،کردی،بلوچی،گیلکی و غیره که امروزه بین  اقوام رایج است در طول دو هزار سال گذشته به تدریج پدید آمده اند. با این توضیحات آشکار است که...

بقیه در ادامه مطلب

زبان های ایرانی (فلات ایران )به دو دسته زبان های ایرانی شرقی و زبان های ایرانی غربی تقسیم می شوند که«گروه اول در مناطق آسیای میانه از جمله افغانستان و نواحی مجاور،و گروه دوم در ایران  وبعضی دیگر مناطق رایج  هستند .زبان های ایرانی غربی نیز به گروه شمال غربی و جنوب غربی تقسیم می شوند که زبان لکی جزو گروه شمال غربی و زبان لری در زمره گروه جنوب غربی قرار می گیرد .اُرانسکی چگونگی این تقسیم بندی را مورد بحث قرار داده و می نویسد:

بقیه در ادامه مطلب

در ستایشِ گفت و گو


دیار کُرد: همیشه با قطعیت نوشتن از مسائل مربوط به حوزه ی کُرد  و کردستان کاری بس دشوار و درمقاطعی غیرممکن بوده است.زیرا پیوستگی های خاصی که لازمه ی این کار هست در این مورد مشاهده نمی شود و دلایل آن هم بسیار است.وجود طیف های وسیع با نظرات دور از هم و گاهی به شدت متضاد و حتی در مقاطعی متعارض رسیدن به حکمی فراگیر را با مشکل مواجه کرده است.اگر نگاهی گذرا به تاریخ سیاسی کُرد بیندازیم در تمام تحولات  و با دیدگاه های فکری مختلف به یک مقوله ی همیشه حاضر می رسیم به نام زبان!در اهمیت و نقش زبان در فرهنگ جوامع مطالب زیادی به رشته ی تحریر در آمده ولی نوع مواجه کُردها، به دلایل زیادی با این موضوع به نوعی، خاص بوده!چرا که اکثر کُردها ریشه ی خیلی از نابه سامانی ها و حتی اگر بخواهیم با نظریه ی توهم توطئه به قضیه نگاه کنیم راه ورود و بنیه ی خیلی از سیاست های تقابلی حکومت های موجود در جوامع خود را ،در درجه ی اول هدف قرار گرفتن زبان خود میدانند.به همین جهت است که هیچ گاه ما با نظری واحد در ارتباط با این موضوع رو به رو نبوده ایم.من الان نمی خواهیم وارد این مجادلات شویم ولی می خواهیم یکی از حسرت های خودمان را در ارتباط با زبان کُردی بیان کنیم و آن وجود اکثر کتاب های مرجع در مورد کرد و کردستان به قلم نویسندگانی غیر کُرد،اغلب روسی و یا آلمانی و...است.البته دور از انصاف است اگر نگوییم اگر این آثار نبودند ما الان با چه وضعی رو به رو می بودیم؟! وجود همین حساسیت به مقوله زبان باعث مشکلاتی شده، از تلاش برای یکسان سازی زبان گرفته تا انکار و تقابل یکدیگر، و همچنین به وجود آمدن مباحث عجیبی همچون شک در کُرد بودن بعضی از طوایف و حتی میزان غلضت کُرد بودن آنها!جوان بودن بعضی از مباحث و یا باز شدن تازه ی فضای آنها تأثیر زیادی در عدم شکل گیری مقوله ی "گفت وگو" و فرهنگ آن و رسیدن به فهم متقابل در عین داشتن اختلاف ،داشته است.همه ی ما می دانیم به دلایل زیادی از جمله گسترش رسانه ها و برخورد و درآمیختگی های زیاد و...خیلی از مرزهای نژادی- فرهنگی کم رنگ شده ودر این دوره ی زمانی به جای احیای اصول اساسی هویت بخش ِخلل ناپذیری همچون ایرانی بودن کُردها و تقویت جنبه های پیوند اقوام کُرد به دنبال اثبات خلوص بعضی عوامل گشتن به نظر ره به جایی نخواهد برد!مقاله ی مفصلی که از آقای احسان هوشمند در پی می آید هر چند در برگیرنده ی واقعیت های تلخی والبته مسائل امید بخشی نیز می باشد می تواند با واکنش های متفاوتی رو به رو شود،هر چند صاحب نظران این حوزه مطمئناً مدت ها قبل از این،آن را خوانده اند،هر کدام از ما می تواند بر اساس تفکری که دارد با بخشی از این مقاله مخالف  و با بخشی دیگرموافق باشد اما روی سخن من با "نوع" مخالفت ها و موافقت ها است! تمام تلاش ما در این محفل وبلاگی! علاوه بر رد و بدل اندیشه هایمان ،مبارزه با افراط و تفریط ، که همیشه سمی بوده است  برای نرسیدن به حقیقت و ندیدن واقعیت ها،می باشد.در پایان خواسته ی من از شما عزیزان این است از دریچه ی گفت و گو به مقاله نگاه کنید و نظرات یا جهت گیری های خود را مستدل بیان فرمایید تا ضمن استفاده ی دیگران از آنها امکان پیگیری در فرصت های آتی فراهم آید.لازم به ذکر است این مقاله در چند بخش به شما عزیزان ارائه می گردد

متن مقاله در ادامه مطلب


«روز به خیر...دختران قرن آینده!


روز به خیر...پسران  قرن آینده!


من از شما


چندان دور نیستم...


مرا به خوان رنگین خویش فرا خوانید


بی گمان


نان شمایان


طعم خون و اشک نخواهد داد...!


                                                     ع.پشیو»

مقاله در ادامه مطلب

تقسیم بندی میزان استفاده از الفبای لاتین و عربی در سرزمینهای کردنشین :


    42 درصد در کُردستان ترکیه ( الفبای لاتین )
    58 درصد در سایر مناطق ( الفبای عربی )

                    38 درصد کُردستان ایران

                    18 درصد کُردستان  عراق                         

                     2   درصد کُردستان سوریه


علاوه بر این تعداد ،کُردهای روسیه و ارمنستان از الفبای سیریلیک استفاده می کنند .

  معرفی الفبای زبان کردی

زبان کردی بر اساس دو رسم الخط سامی ( عربی‌ ) و لاتین نوشته می شود . پس در حاظر حاظر زبان کردی دو نوع الفبا دارد .

    الفبا بر اساس شکل نوشتاری ( رسم الخط ) عربی

    الفبا بر اساس شکل نوشتاری ( رسم الخط ) لاتین

مردم کُرد، قوم ایرانی هستند که در بخش‌هایی از خاورمیانه و آسیای مرکزی و در ایران به ویژه در شمالشرق و غرب ایران زندگی می‌کنند.

کردها در سراسر ایران[در استان‌های ایلام، آذربایجان غربی، بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، همدان ، خراسان شمالی، خراسان رضوی، گیلان، مازندران و استان‌های قم، قزوین، کرمان، و استان فارس زندگی می‌کنند. بخش کردنشین جداشده از ایران (در جنگ چالدران)، کردستان ترکیه، کردستان عراق و کردستان سوریه هم اکنون جزئی از خاک سه کشور ترکیه، عراق، و سوریه می‌باشند، این سه کشور پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی عثمانی با توافق انگلستان، درسال ۱۹۲۳ تاسیس شدند. در جمهوری آذربایجان، جمهوری ارمنستان، جمهوری ازبکستان و جمهوری تاجیکستان، نیز کردها زندگی می‌کنند.

جمعیت کردها در سال ۲۰۰۹، ۲۸٬۵ تا ۲۹٬۸۶۳٬۰۰۰ میلیون تن برآورد شده است که ۶٫۵ تا ۷ میلیون تن از آنها در ایران زندگی می‌کنند.