رقص ایلامی یا هه لپه رکه گره خورده با فرهنگ و تاریخ منطقه است و بیانگر عمق اصالت ایلامیان است . رقص ایلامی را میتوان یکی از ریشه دارترین رقصها دانست . رقص ایلامی در گذشته تنها با هدف آماده سازی و تقویت نیروی جسمانی و روحی انجام میگرفت . رقص کردی در زمانهای قبل از اسلام ذکری بود برای خداوند وهمچنین در اکثر مواقع آنرا برای باز گو کردن وقایع جنگهایشان به نمایش میگذاشـتنـد. مردمان این منطقه در گذشتههای نه چندان دور همواره شاهد جنگهای قبیلهای بودند و همین امر حفظ و آمادگی همیشگی را طلب میکرد لذا مردمان این منطقه در وقفههای بین جنگها و به مناسبتهای مختلف دست در دست یکدیگر آمادگی رزمی و شور و همبستگی پولادین خویش را به رخ دشمنان میکشیدند
مشك در ميان مردم ر وستايي و عشايري ،جنبه ي تقدس داشته است .زيرا
مظهر خير و بركت بوده و بقا و حيات جوامع ايلي مبتني بر رونق و پايداري آن است .به همين خاطر براي قداستش كه از بركت الهي مي ب اشد،اشعار موزوني وجود دارد كه حكايت از نوعي جاندارگرايي و في تيشيسم دارد.بنابراين به هنگام مشك زني ،زنان و دختران مشك زن با اين باور كه بر« برمشكه »كره ،زياد مي شود،به خواندن اشعار و ابياتي مي پرداختند و با در دست گرفتن دسته هاي چوبي دو سر مشك كه به آنها« دسلقرت »گفته مي شد،شعر خواني محلي آغاز مي گشت و اين كار در تمامي بخشي از زمان زدن مشك ادامه داشت و اين ابيات خوانده مي شد:
1- مه شكه ت بژه ن ،نيمه رو شه قه ميوانه يل ها تین وه ده مه ته قه
ترجمه :اي مشك زن مشكت را زودتر بزن هنگام ظهر است ،زيرا مهمانان دارند مي آيند.
2-ئه ر مه شكه ي مني خاترم ديري « هومو ه ي ره » ئه و سه رم ناري
ترجمه : اگر مشك من هستي و خاطرم را مي خواهي ،بايد مرا بدهكارنکنی
- مه شكه سوره كه م هه ر هووه مه كه ي نه زه ر خودا خه ير كووه مه كه ي
ترجمه:مشكه سرخ و قشنگم مدام هو هو مي كند و براساس خواست و مشيت الهي خير جمع مي كند .يعني مشك من هر بار كه تاب مي خورد گويي نداي هوهو سر مي دهد و خدا را مي خواند و با جلب نظرالهي خير و بركت را برايم جمع مي كند.
4-مه شكه كه م ژه نيا ،كول كره په تي له كوو بارم كيه ني قي مه تي
ترجمه : حال كه مشك من زده شد و تماما تبديل به كره ي خالص شد .آب از كدام چشمه ي ارزشمند برايش بياورم كه آن را شستش و دهم . يعني ،مشك من زده شده و سراسر ماست آن تبديل به كره شده است .